Làm sao biết mình bị dự trữ buồng trứng thấp? Dấu hiệu và cách chẩn đoán chính xác
Dự trữ buồng trứng thấp sẽ làm cơ hội mang thai sẽ giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, tình trạng này thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến nhiều chị em bỏ lỡ “thời điểm vàng” để can thiệp. Vậy, làm sao biết mình bị dự trữ buồng trứng thấp và đâu là những dấu hiệu cảnh báo cần đi khám?
Dự trữ buồng trứng thấp là gì?
Dự trữ buồng trứng thấp (Diminished Ovarian Reserve – DOR) là tình trạng số lượng và/hoặc chất lượng của các nang noãn (trứng) trong buồng trứng suy giảm so với độ tuổi sinh học của người phụ nữ. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thụ thai tự nhiên và hiệu quả của các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
- Số lượng nang noãn: Mỗi phụ nữ sinh ra với một số lượng nang noãn nhất định (khoảng 1-2 triệu nang). Số lượng này giảm dần theo thời gian, đặc biệt giảm nhanh sau tuổi 35. Dự trữ buồng trứng thấp có nghĩa là số lượng nang noãn còn lại ít hơn đáng kể so với mức bình thường ở độ tuổi đó.
- Chất lượng trứng: Khi dự trữ buồng trứng suy giảm, chất lượng trứng còn lại cũng có thể bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ bất thường về nhiễm sắc thể ở phôi.
Dấu hiệu nghi ngờ dự trữ buồng trứng thấp
Mặc dù dự trữ buồng trứng thấp thường không có triệu chứng đặc hiệu và rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng có một số dấu hiệu và yếu tố nguy cơ mà bạn cần lưu ý:
Các dấu hiệu sinh lý và chu kỳ kinh nguyệt
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc ngắn hơn bình thường: Đây là một trong những dấu hiệu sớm nhất. Khi buồng trứng hoạt động kém hiệu quả, quá trình rụng trứng có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt trở nên thất thường, có thể ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày. Lượng máu kinh có thể ít dần đi.

Kinh nguyệt thưa, không đều
- Vô kinh hoặc mất kinh: Trong những trường hợp nặng, buồng trứng có thể ngừng hoạt động hoàn toàn, dẫn đến mất kinh.
- Có các triệu chứng tiền mãn kinh sớm: Nếu bạn còn trẻ nhưng bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như:
- Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm: Cảm giác nóng bừng đột ngột, đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm.
- Mất ngủ, khó ngủ: Rối loạn giấc ngủ do thay đổi nội tiết tố.
- Khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục: Do nồng độ estrogen giảm.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu kỉnh, lo âu, hoặc trầm cảm.
Khó khăn trong việc thụ thai
- Khó thụ thai dù đã cố gắng trong thời gian dài: Nếu bạn dưới 35 tuổi và đã cố gắng mang thai tự nhiên trong hơn 12 tháng mà không thành công, hoặc trên 35 tuổi đã cố gắng hơn 6 tháng, thì đây là một dấu hiệu quan trọng cần đi kiểm tra dự trữ buồng trứng.
Tiền sử y tế và lối sống
- Tuổi tác: Đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất. Sau tuổi 35, dự trữ buồng trứng sẽ giảm nhanh chóng.
- Tiền sử phẫu thuật buồng trứng: Các ca phẫu thuật như bóc u nang buồng trứng, cắt bỏ u lạc nội mạc tử cung trên buồng trứng có thể làm giảm số lượng nang noãn.
Xem thêm: Lạc nội mạc tử cung có chữa khỏi hoàn toàn không?
- Tiền sử hóa trị, xạ trị: Các phương pháp điều trị ung thư này có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến buồng trứng.
- Mắc bệnh tự miễn: Một số bệnh tự miễn có thể ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng.
- Hút thuốc lá: Thói quen này gây tổn hại nghiêm trọng đến buồng trứng và đẩy nhanh quá trình suy giảm dự trữ.
- Gia đình có tiền sử mãn kinh sớm: Nếu mẹ hoặc chị em gái của bạn mãn kinh sớm (trước 40 tuổi), bạn cũng có nguy cơ cao hơn.
Cách chẩn đoán dự trữ buồng trứng thấp chính xác nhất
Để xác định chính xác tình trạng dự trữ buồng trứng, bạn cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa sinh sản để thực hiện các xét nghiệm và thăm khám chuyên sâu.
Xét nghiệm máu định lượng hormone
- Xét nghiệm AMH (Anti-Müllerian Hormone): Đây là xét nghiệm quan trọng và phổ biến nhất để đánh giá dự trữ buồng trứng. Nồng độ AMH trong máu tương quan trực tiếp với số lượng nang noãn còn lại. Điểm ưu việt của AMH là có thể thực hiện vào bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh nguyệt.
Xem thêm: AMH thấp có nguy hiểm không?
- Xét nghiệm FSH (Follicle-Stimulating Hormone) và Estradiol (E2) vào ngày 2-3 chu kỳ kinh nguyệt: FSH là hormone kích thích sự phát triển của nang noãn. Khi dự trữ buồng trứng thấp, cơ thể phải sản xuất nhiều FSH hơn để cố gắng kích thích buồng trứng, do đó nồng độ FSH sẽ tăng cao. Estradiol cũng được đo cùng để đánh giá chức năng buồng trứng.
Siêu âm đếm nang thứ cấp (AFC – Antral Follicle Count)
- Siêu âm qua ngả âm đạo: Bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm vào đầu chu kỳ kinh nguyệt (thường là ngày 2-5) để đếm số lượng các nang noãn nhỏ (kích thước 2-10mm) có thể nhìn thấy được trên cả hai buồng trứng. Số lượng nang thứ cấp ít hơn 5-7 nang ở cả hai buồng trứng là một dấu hiệu của dự trữ buồng trứng thấp.

Siêu âm buồng trứng hiển thị các nang noãn thứ cấp đang được đếm
Đánh giá tiền sử bệnh án và khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử kinh nguyệt, tiền sử sản khoa (số lần mang thai, sảy thai, nạo hút), tiền sử phẫu thuật, các bệnh lý mắc phải và thói quen sinh hoạt để có cái nhìn tổng thể về sức khỏe sinh sản của bạn.
Nên làm gì khi được chẩn đoán dự trữ buồng trứng thấp?
Nếu bạn được chẩn đoán dự trữ buồng trứng thấp, điều quan trọng là phải hành động sớm và tham khảo ý kiến chuyên gia:
- Tham vấn bác sĩ chuyên khoa hiếm muộn: Đây là bước không thể bỏ qua. Bác sĩ sẽ phân tích kết quả xét nghiệm, đánh giá cụ thể tình trạng của bạn và đưa ra phác đồ điều trị, tư vấn các lựa chọn hỗ trợ sinh sản phù hợp như IVF.
- Sớm có kế hoạch mang thai: Thời gian là yếu tố rất quan trọng khi dự trữ buồng trứng thấp. Nếu bạn có mong muốn có con, hãy thảo luận về các giải pháp tối ưu.
- Cải thiện lối sống và dinh dưỡng: Mặc dù không thể tăng số lượng nang noãn đã mất, nhưng việc duy trì lối sống lành mạnh (không hút thuốc, giảm stress, ngủ đủ giấc, tập thể dục vừa phải) và chế độ ăn uống khoa học (giàu chất chống oxy hóa, omega-3) có thể giúp cải thiện chất lượng trứng còn lại.
Xem thêm: IVF cho người dự trữ buồng trứng thấp có hiệu quả không?
Kết luận
Việc làm sao biết mình bị dự trữ buồng trứng thấp không phải là điều dễ dàng chỉ qua các triệu chứng thông thường. Các dấu hiệu như chu kỳ kinh nguyệt bất thường, khó thụ thai, hoặc các triệu chứng tiền mãn kinh sớm chỉ là những “tín hiệu” cảnh báo. Để có chẩn đoán chính xác và kịp thời, xét nghiệm AMH và siêu âm đếm nang thứ cấp là hai phương pháp không thể thiếu. Chủ động thăm khám sớm sẽ giúp bạn hiểu rõ về khả năng sinh sản của mình và có những lựa chọn điều trị phù hợp, tối ưu hóa cơ hội đón con yêu chào đời.
Bạn đang nghi ngờ mình bị dự trữ buồng trứng thấp?
Đăng ký gói khám sức khỏe sinh sản tổng quát để đánh giá toàn diện tình trạng của bạn
Đặt lịch tư vấn với chuyên gia hiếm muộn để được giải đáp mọi thắc mắc và định hướng điều trị phù hợp
Quý bệnh nhân cần tư vấn liên hệ:
Bs CK I Nguyễn Phước Phương Thảo 0974725833
Địa chỉ:
Bệnh viện đa khoa TTH Vinh – 105 Lý Thường Kiệt
Phòng khám hiếm muộn Sài Gòn PQ – số nhà 30, Ngõ 18, Đường Nguyễn Đức Cảnh, thành phố Vinh